นอนไม่หลับ อาการต้องแก้ไขในผู้สูงอายุ
ศูนย์ : บริการทางการแพทย์ด้านการดูแลผู้สูงอายุ, ศูนย์อายุรกรรม
บทความโดย : นพ. ภาณุวัฒก์ ว่องตระกูลเรือง
ปัญหาเรื่องการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุนั้น เกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ แต่ผู้สูงอายุส่วนใหญ่มักบอกว่าตัวเองไม่มีปัญหา ญาติหรือผู้ที่ดูแลต้องคอยสังเกตพฤติกรรมหรืออาการ เพื่อป้องกันการเกิดปัญหาสุขภาพในด้านอื่นๆ ตามมา หรืออุบัติเหตุที่ไม่คาดคิด
การนอนไม่หลับในผู้สูงอายุ เกิดจากสาเหตุใด?
ปัญหาเรื่องการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุ เกิดได้จากหลากหลายสาเหตุ แต่ปัจจัยที่พบบ่อยในตอนนี้เป็นเรื่องเกี่ยวกับ
- ฮอร์โมนเมลาโทนิน ซึ่งผู้สูงอายุหลายคนจะนอนแต่หัวค่ำ แล้วก็ตื่นเช้ากว่าปกติ คนที่ตื่นเช้ากว่าปกติกลุ่มนี้ ก็จะเป็นสัญญาณบ่งเตือนว่าจะเกิดภาวะขาดฮอร์โมนเมลาโทนินได้
- ความเสื่อมทางกายภาพ ผู้สูงอายุที่มีอาการนอนกรนหรือมีอาการหยุดหายใจขณะหลับ ก็จะเกิดภาวะขาดออกซิเจนในตอนกลางคืน จนเป็นสาเหตุให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพตามมาได้
- ปัจจัยที่พบบ่อยแต่เราอาจจะไม่ได้ใส่ใจกัน คือปัจจัยเกี่ยวกับยา อาหารต่างๆ เช่น การดื่มชา-กาแฟที่เป็นนิสัยตั้งแต่วัยหนุ่มสาว หรือการใช้ยาลดน้ำมูกต่างๆ ภาวะเหล่านี้พอเข้าสู่วัยสูงอายุ กระบวนการเผาผลาญของร่างกายเปลี่ยนไป เมื่อสูงอายุมากขึ้นและใช้ยามากขึ้น เลยส่งผลด้านสุขภาพตามมาได้
ผลกระทบจากการนอนไม่หลับของผู้สูงอายุ
ปัญหาเรื่องการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุนั้น ส่งผลกระทบในหลายๆ ด้าน โดยเฉพาะเรื่องการทำงานของร่างกาย
- ด้านสมอง - ด้วยสมองที่เสื่อมลงตามวัย เมื่อมีปัญหาเรื่องการนอนไม่หลับเข้ามาร่วมด้วย ก็จะยิ่งส่งผลต่อสมาธิการทำงาน
- เกิดอาการเพลียระหว่างวัน - เนื่องจากการนอนน้อยหรือนอนหลับได้ไม่เพียงพอ ทำให้เกิดอาการเพลีย การคล้อยหลับช่วงกลางวันได้ จนอาจส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุที่ไม่คาดคิดได้ เช่น การเดินเข้าน้ำห้องในะขณะที่ง่วงเพลีย และเกิดการพลัดตกหกล้ม หรือการง่วงนอนขณะขับรถ เป็นต้น
นอนไม่หลับ อาการต้องแก้ไขในผู้สูงอายุ
ญาติหรือผู้ที่ดูแลต้องคอยสังเกตพฤติกรรมของผู้สูงอายุว่า อาการนอนไม่หลับส่งผลต่อการใช้ชีวิตของผู้สูงอายุหรือไม่ เนื่องจากผู้สูงอายุส่วนใหญ่มักบอกว่าตัวเองไม่มีปัญหา ญาติจึงควรสังเกตดูว่า
- ช่วงกลางวันนั่งดูทีวี อยากจะดูให้จบ แต่ดูไม่จบ แล้วหลับ
- นั่งคุยอยู่กับเราแล้วหลับ
- มีการเกิดอุบัติเหตุที่ไม่คาดคิด
- มีปัญหาการนอนกรนต่างๆ หรือไม่
เนื่องจากปัญหาสุขภาพเหล่านี้ ก็เป็นปัจจัยที่ควรจะพามาให้แพทย์ช่วยประเมินเรื่องปัญหาการนอนไม่หลับในผู้สูงอายุ
การดูแลผู้สูงอายุที่มีปัญหาเรื่องการนอนไม่หลับ
การดูแลผู้สูงอายุในกลุ่มนี้ ควรเริ่มต้นตั้งแต่ที่บ้าน คือ
- การจัดสิ่งแวดล้อมในบ้าน อย่างที่นอน ควรใช้เป็นที่สำหรับนอนอย่างเดียว ไม่ควรทำกิจกรรมอย่างอื่น เช่น การอ่านหนังสือหรือดูทีวีบนเตียง เพราะจะทำให้เกิดอุสัยที่ไม่ดี ทำให้เกิดอาการนอนหลับยาก ปัญหาเรื่องเสียงดังและแสงสว่าง ก็เป็นปัจจัยที่ส่งผลต่อเรื่องการนอนเช่นกัน ดังนั้น ห้องนอนควรจะเป็นห้องที่เงียบ มืด และสงบ
- การมีวินัยในการนอน เนื่องจากผู้สูงอายุุบางท่านไม่มีอะไรทำในช่วงระหว่างวัน ก็จะนอน และเมื่อถึงเวลากลางคืนก็จะทำให้นอนไม่หลับ หรือหลับๆ ตื่นๆ ทำให้สุขอนามัยของการนอนไม่ดี
ปรึกษาทุกปัญหาสุขภาพแบบออนไลน์
ไม่เสียค่าใช้จ่าย
บทความทางการแพทย์บริการทางการแพทย์ด้านการดูแลผู้สูงอายุ, ศูนย์อายุรกรรม